Dấu Hiệu Bệnh Dại Ở Người Khi Bị Mèo Cắn

Tiêm phòng dại là cần thiết để bảo vệ sức khỏe con người vì bệnh dại. Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm thường được truyền từ động vật sang người qua cắn hoặc liếm. Để đối phó với bệnh dại, việc tiêm phòng dại là biện pháp quan trọng để ngăn ngừa bệnh trong trường hợp tiếp xúc với nguồn nhiễm bệnh.

Một số lưu ý khi tiêm phòng dại

Khi bạn cần tiêm phòng dại, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần nhớ:

Báo cáo khi bị động vật cắn hoặc tiếp xúc với động vật có nguy cơ

Nếu bạn bị cắn hoặc tiếp xúc với động vật có nguy cơ nhiễm bệnh dại, hãy báo ngay cho cơ quan y tế địa phương. Họ sẽ xác định liệu bạn có cần tiêm phòng dại và hướng dẫn bạn về quy trình tiêm.

Sử dụng huyết thanh phòng dại khi được chỉ định

Huyết thanh phòng dại là một phần quan trọng của tiêm phòng dại và được sử dụng khi có nguy cơ cao nhiễm bệnh dại. Hãy tuân theo hướng dẫn của chuyên gia y tế và không từ chối việc sử dụng huyết thanh khi được chỉ định.

Tiêm vắc xin dại sau khi bị chó mèo cắn

Sau khi bị chó mèo cắn cần tiến hành điều trị dự phòng sớm nhất có thể. Bao gồm vệ sinh vết cắn, tiêm vacxin và huyết thanh theo chỉ định.

Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng động vật cắn, hoàn cảnh bị cắn, trạng thái vết thương người bị cắn và tình hình bệnh dại trong vùng để đưa ra chỉ định dùng vắc xin và huyết thanh kháng dại trong điều trị dự phòng bệnh dại.

Xem thêm: Những dấu hiệu bệnh dại và cách xử lý, điều trị kịp thời

Thời gian tiêm là yếu tố quyết định

Bạn cần tiêm phòng dại sau khi tiếp xúc với nguy cơ càng sớm càng tốt, thường trong vòng 48 giờ sau sự cắn hoặc tiếp xúc với động vật có nguy cơ nhiễm bệnh dại. Điều này đặc biệt quan trọng để ngăn ngừng tiến triển bệnh.

Một phác đồ tiêu chuẩn đã được phát triển để đảm bảo bạn nhận đủ liều tiêm cần thiết. Tuân theo lịch trình tiêm phòng dại và đảm bảo không bỏ lỡ bất kỳ liều nào.

Có nên tiêm vaccine phòng dại trước khi bị chó mèo cắn không?

TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương cho biết, vaccine phòng dại tế bào thế hệ mới áp dụng tiêm phòng như các loại vaccine dịch vụ khác, tức là người dân hoàn toàn có thể tiêm phòng trước phơi nhiễm (chưa bị chó, mèo cắn). Đặc biệt, một số đối tượng có nguy cơ cao nên chủ động tiêm vaccine phòng dại trước:

Bị chó mèo cắn nhưng con vật được tiêm phòng thì người bị cắn có cần tiêm vaccine phòng dại không?

TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương: Tùy thuộc con vật đó đã được tiêm phòng dại cách đó bao lâu để các bác sĩ có thể ra quyết định tiêm hay không tiêm chủng cho người bị cắn. Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế, khi bị con vật (bao gồm cả động vật được tiêm phòng và chưa được tiêm phòng), người bị nạn cần phải được tiêm phòng vaccine phòng dại ngay và vừa tiêm vừa theo dõi con vật đó (nếu có thể). Nếu trong 10 ngày, con vật vẫn sống khỏe mạnh, bình thường thì người bị nạn có thể dừng tiêm chủng các mũi tiếp theo (phác đồ tiêm chủng đầy đủ là 5 mũi trong vòng 1 tháng kể từ mũi tiêm chủng đầu tiên).

Trên thực tế, việc bị con vật đã được tiêm phòng dại hàng năm cắn sẽ yên tâm hơn rất nhiều so với khi nó chưa được tiêm. Đối với các nước phát triển, tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại ở động vật rất cao, lớn hơn 70%. Thậm chí, họ còn sử dụng vaccine phòng dại cho động vật hoang dã nên bệnh dại sẽ được kiểm soát tối đa.

Trong khi đó, tại Việt Nam, tỉ lệ tiêm vaccine phòng dại cho chó mèo còn thấp (20-30% tổng đàn) nên khả năng chúng mang mầm bệnh dại cao. Vì vậy, khi bị chó mèo cắn, tốt nhất bạn phải đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ khám và tư vấn. Việc bạn đã từng được tiêm vaccine phòng dại trước đó hay chưa thì việc xử lý và phác đồ tiêm sẽ khác nhau.

Bên cạnh đó, đối với các gia đình đang nuôi chó mèo, nên đưa con vật đi tiêm phòng dại. Bởi việc tiêm phòng dại cho chó mèo sẽ giảm được phần lớn nguy cơ lây truyền cho người, giảm số lượng chó mèo bị dại sẽ giảm được số người bị tai nạn do động vật cắn và tử vong do dại.

Giá tiêm phòng dại là bao nhiêu?

Vacxin phòng dại trên thị trường đa dạng về mẫu mã, nguồn gốc và giá cả nhưng vacxin của Pháp và Ấn Độ được các bệnh viện và trung tâm sử dụng.

Chi phí tiêm phòng dại dao động từ 220.000 – 350.000 đồng/liều và dựa vào mức độ trầm trọng của vết cắn, nhu cầu tiêm của khách hàng.

Để đảm bảo giá vắc xin phòng dại luôn ổn định, ngay cả trong những thời kỳ khan hiếm, bạn có thể tìm đến các địa điểm tiêm chủng uy tín để nhận sự tư vấn về phác đồ tiêm cũng như thông tin về mũi tiêm phù hợp cho việc tiêm phòng dại. Hai loại vắc xin phòng dại đang được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam có giá cả ổn định là:

Vắc xin Verorab 0,5ml (TB): 425.000 đồng;

Vắc xin Verorab 0,5ml (TTD): 300.000 đồng;

Vắc xin Abhayrab 0,5ml (TB): 325.000 đồng;

Vắc xin Abhayrab 0,5ml (TTD): 250.000 đồng.

Thường xuyên kiểm tra vết thương

Nếu bạn bị cắn, hãy thường xuyên kiểm tra vết thương. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ, và đau, hãy thăm bác sĩ ngay lập tức.

Trường hợp nào cần tiêm phòng dại sau khi bị chó, mèo cắn

Khi bạn bị cắn hoặc xước da bởi chó, mèo hoặc bất kỳ động vật nào, đặc biệt là khi có sự nghi ngờ về khả năng nhiễm bệnh dại của động vật đó, thì bạn cần tiêm phòng dại.

Dại (rabies) là một bệnh truyền nhiễm gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Dại có thể tồn tại trong nước bọt, nước miệng, và nhiều mô khác của động vật bị nhiễm. Do đó, một vết cắn hoặc xước da có thể là nguồn lây truyền dại.

Ngoài ra, nên tiêm phòng dại ngay khi bạn bị cắn bởi động vật hoang dã như sói, gấu, lửng, hoặc cầy, bất kể có dấu hiệu dại hay không bởi bạn sẽ không thể biết được tình hình sức khỏe của động vật đó. Hay khi động vật cắn bạn và sau đó biểu hiện dấu hiệu nghi ngờ về nhiễm bệnh dại, chẳng hạn như thay đổi thái độ, hành vi lạ lẫm, hay sự thay đổi về sức khỏe.

Việc tiêm phòng dại càng sớm càng tốt, thường trong vòng 48 giờ sau sự việc. Nếu bạn bị cắn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc đến trung tâm y tế để được tư vấn và thực hiện tiêm phòng dại theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Xem thêm: 3 cách xử lý khi bị chó mèo cắn để phòng tránh bệnh dại ai cũng cần lưu ý

Nguyên tắc tiêm vacxin phòng dại áp dụng 1 trong 2 phác đồ tiêm bắp hoặc phác đồ tiêm trong da và mũi đầu tiên cần được tiêm sớm nhất có thể ngay sau khi phơi nhiễm.

Tiêm bắp: dự phòng vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28 với liều 0.5ml x 5 liều/đợt.

Tiêm trong da: dự phòng vào các ngày thứ 0, 3 và 7 với liều liều 0.1ml x 8 liều/đợt điều trị.

Những người có nguy cơ cao phơi nhiễm với vi rút dại như bác sĩ thú y, kỹ thuật viên xét nghiệm, người thường xuyên tiếp xúc với chó mèo và khách du lịch đến những nơi lưu hành bệnh dại.

Vacxin sẽ chỉ được tiêm nhắc lại theo định kỳ áp dụng cho những người do công việc thường xuyên có nguy cơ tiếp xúc với vi rút dại và khi nồng độ kháng thể dại trong cơ thể ở mức dưới 0,5UI/ml sẽ phải tiêm nhắc lại.

Tìm kiếm sự tư vấn chuyên gia, bác sĩ

Nếu bạn gặp tình huống liên quan đến tiêm phòng dại, hãy luôn tìm sự tư vấn và hỗ trợ từ chuyên gia y tế hoặc trung tâm y tế địa phương. Điều này giúp đảm bảo bạn nhận được quy trình tiêm phòng dại đúng cách và hiệu quả.

Bảng giá tiêm phòng dại khi bị cắn bởi chó, mèo là một thông tin quan trọng và cần thiết cho mọi người. Việc tiêm phòng dại kịp thời và đúng cách có thể ngăn ngừng sự phát triển của bệnh và cứu sống. Hãy thường xuyên cập nhật bảng giá và tìm hiểu về các địa điểm tiêm phòng dại gần bạn, để bạn và gia đình luôn an toàn khỏi bệnh dại. Đừng ngần ngại hỏi một chuyên gia y tế nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn.

Theo dõi HENO để có thêm những thông tin hữu ích ngay hôm nay nhé!

Cả nước có 44 ca tử vong do bệnh dại từ đầu năm đến nay, tăng 30% so với cùng kỳ 2023, theo thống kê công bố ngày 17/6 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Ngoài ra, hơn 96.000 người bị chó mèo cắn, cào, phải điều trị dự phòng.

Dại là bệnh do nhiễm virus cấp tính tấn công hệ thống thần kinh trung ương, lây từ động vật sang người bởi chất tiết, thông thường là nước bọt chứa virus dại. Khi khởi phát triệu chứng, người bệnh nguy cơ tử vong 100%.

Bệnh chưa có thuốc đặc hiệu, vaccine và huyết thanh kháng dại là biện pháp điều trị dự phòng duy nhất. Tuy vậy, theo BS.CKI Lê Thị Trúc Phương, Chuyên viên Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, nhiều người bị chó, mèo cắn nhưng không tiêm ngừa dẫn đến nguy cơ lây nhiễm virus, phát bệnh dại.

Người tiêm vaccine dại tại VNVC. Ảnh: Nhật Linh

Vật nuôi cắn là chuyện thường ngày

Bà Tây (62 tuổi) ngụ tại vùng quê Bình Thuận. Bà và những người hàng xóm thường gặp trường hợp bị chó, mèo cắn nhưng không ai nghĩ cần đi tiêm phòng, coi vết cắn như vết thương hàng ngày. Nếu vết thương chảy máu, bà chỉ lau khô rồi bôi muối sát khuẩn, dùng lưỡi dao hơ nóng áp vào miệng vết thương. Chẳng may bị ốm, bà tự mua thuốc, uống thấy khỏe thì tiếp tục đi làm.

Theo bác sĩ Phương, câu chuyện của bà Tây không hiếm gặp. Trong báo cáo của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế công bố đầu năm nay, có 43,8% người suy nghĩ "dại là bệnh thông thường nên không đi tiêm". Trước đó, năm 2021, Chương trình phòng chống dại Quốc gia thống kê 54% người không tiêm phòng nghĩ rằng vaccine dại không cần thiết.

Bác sĩ Phương đánh giá, hai con số không chênh lệch nhiều, thể hiện quan niệm "tiêm dại không cần thiết" gần như không đổi sau 3 năm. Trong quá trình tư vấn tại VNVC, bác sĩ Phương cũng nhận thấy hiểu biết về vaccine dại và biện pháp phòng bệnh chưa cải thiện. Vì vậy cần có nhiều phương án để thuyết phục người dân tiêm chủng, bảo vệ sức khỏe trước nguy cơ bệnh dại.

Thời gian ủ bệnh từ vài ngày đến vài tháng, thậm chí dài tới một năm hay vài năm. "Trì hoãn thời gian tiêm sẽ tạo cơ hội để virus tấn công", bác sĩ Phương nói.

Bà Hà, 59 tuổi, ngụ Bình Thạnh, TP HCM, bị chó cắn nhưng ba ngày sau mới đến VNVC tiêm chủng. Bà nói vết trầy xước nhỏ, đi tiêm tốn tiền nên chỉ sát trùng tại nhà. Đến khi người thân thuyết phục, bà mới đến cơ sở tiêm ngừa.

Giống như bà Hà, một số người mang tâm lý tiếc tiền, sợ tốn kém nên không tiêm dại. Trong thống kê nêu trên của Bộ Y tế, có 8,2% người tham gia cho biết không đủ tiền để tiêm chủng khi bị chó, mèo cắn.

Vết mèo cào ở cổ tay đã liền của bà Hà. Ảnh: Nhật Linh

Theo bác sĩ Phương, chi phí tiêm phòng dại tùy thuộc vào từng trường hợp. Bác sĩ sẽ đánh giá, đưa ra chỉ định dựa trên tình trạng vết thương, tình trạng con vật, tiền sử tiêm ngừa.

Phác đồ tiêm chủng gồm 5 mũi tiêm bắp hoặc 4 mũi tiêm dưới da trong 28 ngày. Bác sĩ có thể chỉ định dùng thêm huyết thanh kháng dại nếu vết thương nghiêm trọng, gần vùng thần kinh trung ương, người chưa tiêm ngừa hoặc không rõ lịch sử tiêm. Các lần bị cắn, cào sau đó, người có sức khỏe bình thường, đã tiêm đủ liệu trình 5 mũi chỉ cần bổ sung 2 mũi, không cần tiêm huyết thanh.

Vaccine phòng dại có thể tiêm dự phòng trước khi bị cắn, phòng bệnh sớm, chủ động cho người có nguy cơ nhiễm virus dại như bác sĩ thú y, người chăm sóc vườn thú, kiểm lâm, đi du lịch ở xa cơ sở y tế khi có vết thương do động vật, trẻ em thường xuyên chơi với chó mèo... Phác đồ dự phòng gồm 3 mũi. Khi có vết thương chỉ cần bổ sung 2 mũi, không cần tiêm huyết thanh.

Giá tiêm phòng mỗi mũi vaccine dại dao động từ 250.000 đồng đến 495.000 đồng/liều. Ngoài ra, người dân có thể được chỉ định tiêm thêm mũi ngừa uốn ván, huyết thanh kháng uốn ván.

Báo cáo của Bộ Y tế nêu một số nguyên nhân khiến người dân hoãn ngừa tiêm dại khác như: 16,4% dùng thuốc nam trị vết thương; 5,5% trường hợp trẻ em bị cắn không nói với gia đình.

Bác sĩ Phương đánh giá tâm lý tin tưởng vào thuốc dân gian để chữa bệnh dại còn phổ biến tại nhiều địa phương. Việc này xuất phát từ định kiến vaccine gây nhiều tác dụng phụ, thuốc dân gian an toàn hơn. Một số trường hợp may mắn không phát bệnh dại sau đó truyền miệng thông tin không chính xác.

Chó là nguồn lây nhiễm virus dại phổ biến. Ảnh: Photo AC

"Với trường hợp từ chối tiêm chủng, cần giải thích nhiều lần về nguy cơ tử vong của bệnh dại, ích lợi của vaccine và các biện pháp điều trị dự phòng để họ hiểu, tin tưởng rồi thực hiện", bác sĩ Phương nói.

Bên cạnh việc tiêm chủng đúng lịch, đúng liều, bác sĩ Phương lưu ý sát trùng, vệ sinh vết thương đúng cách cũng góp phần chặn mầm bệnh xâm nhập cơ thể. Ngay sau khi bị vật nuôi cắn, cào, mọi người cần rửa vết thương dưới vòi nước sạch trong 15 phút hoặc với xà phòng sẵn có; sau đó dùng cồn 45-70 độ hoặc cồn iốt sát trùng. Vết thương không được băng kín hoặc đắp lá, hút độc vì sẽ khiến virus đi vào cơ thể nhanh hơn. Sau khi vệ sinh vết thương, đưa ngay người bị cắn, cào đến trung tâm tiêm chủng để được tư vấn chủng ngừa.

TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương, Trưởng Văn phòng chương trình dại, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương

Theo TS. BS. Nguyễn Thị Thanh Hương, Trưởng Văn phòng chương trình dại, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, tiêm vaccine phòng dại là cách duy nhất để thoát khỏi căn bệnh nguy hiểm chết người này.

Bệnh dại lây truyền từ động vật sang người chủ yếu thông qua việc bị chó mèo cắn, cào, liếm hoặc tiếp xúc như chăm nuôi con vật bị dại.

Nhiều người có tâm lý chủ quan coi nhẹ vấn đề khi bị mèo cào. Tuy nhiên khoa học đã ghi nhận bệnh dại có thể truyền qua vết cào xước của mèo. Tuyến nước bọt làm lây lan bệnh dại từ con vật này sang con vật khác cũng như con người. Những vết cào xước của mèo bị dại lên người sẽ rất nguy hiểm, vì mèo thường có thói quen liếm móng vuốt của chúng.

Thời gian ủ bệnh của virus dại trong cơ thể người kể từ thời điểm bị tấn công có thể trong khoảng từ 5 ngày cho tới hơn 1 năm, mặc dù thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 2 - 3 tháng.

100% trường hợp đã bị lên cơn dại sẽ dẫn đến tử vong, không có thuốc nào có thể cứu chữa được. Bởi vậy, cần sử dụng vaccine phòng dại càng sớm càng tốt ngay sau khi bị cắn để tạo miễn dịch chủ động giúp cơ thể ngăn chặn virus dại tấn công hệ thần kinh trung ương.

Có thể nói, vaccine phòng dại ra đời là bước tiến nhảy vọt của y học hiện đại cứu sống hàng triệu người trên thế giới thoát khỏi tử vong do bệnh dại.